Μονοπάτια του Αποκόρωνα (Διαδρομή 11)

Ασή Γωνιά - Ποτιστήρια - Δαφνομαδάρα - Κάτω Αγόρι - Ασφεντιλίδες

Συνολικό μήκος Διαδρομής: 9 χλμ, εκτιμώμενος χρόνος 4ω 15΄

Η Διαδρομή 11 συνδέει το γραφικό και ιστορικό χωριό της Ασή Γωνιάς με την πιο ψηλή και άγρια πλευρά της Δαφνομαδάρας, την ανατολική απόληξη του όρους Ομανιτέ (υψόμετρο 1.184 μέτρα) στο ανατολικό άκρο των Λευκών Ορέων. Η διαδρομή ξεκινάει και τελειώνει στην Ασή Γωνιά, η οποία βρίσκεται σε υψόμετρο 418 μέτρων στο νοτιοανατολικό άκρο του Αποκόρωνα. Λόγω της θέσης του χωριού στο βάθος του Ασηγωνιώτικου φαραγγιού, ο οικισμός ονομάστηκε Γωνιά, ονομασία που αργότερα άλλαξε σε Ασή Γωνιά, ώστε να αποτυπώνει τον ατίθασο χαρακτήρα των κατοίκων του («ασή» στα τουρκικά σημαίνει «ανυπότακτος»). Πιστό στο όνομα του, το χωριό έπαιξε σημαντικό ρόλο στους αγώνες των χριστιανών της Κρήτης κατά των Οθωμανών. Τον Αύγουστο του 1866 συνεδρίασε στην Ασή Γωνιά η Παγκρήτια Επαναστατική Συνέλευση, ενώ τον Φεβρουάριο του 1867 εγκαταστάθηκε εκεί η «Προσωρινή Κυβέρνηση Κρήτης». Τον Οκτώβριο του 1895 εγκαταστάθηκε στην Ασή Γωνιά η Μεταπολιτευτική Επιτροπή, ενώ το χωριό έπαιξε σημαντικό ρόλο και κατά τη γερμανική κατοχή και Αντίσταση (1941-1945).

Από την κεντρική πλατεία του χωριού κινηθείτε βορειοανατολικά προς την Απάνω γειτονιά και τη θέση Ποτιστήρια, όπου βρίσκεται ένα μικρό μουσείο αφιερωμένο στον Γιώργη Ψυχουντάκη (Μπερτόδουλο), επίσης γνωστό ως «Κρητικό δρομέα» ή «μαντατοφόρο της Αντίστασης», ο οποίος διέσχιζε τεράστιες αποστάσεις -συνήθως τη νύχτα- μεταφέροντας μηνύματα από το Συμμαχικό Επιτελείο Μέσης Ανατολής (Middle East Allied Command) προς τις αντάρτικες ομάδες και αντίστροφα. Από εδώ κινηθείτε ανατολικά κατά μήκος του δρόμου που ακολουθεί τους πρόποδες του βουνού, περνώντας βόρεια του γηπέδου της τοπικής ομάδας (250 μέτρα από το μουσείο) και στρίβοντας αριστερά στην πρώτη διασταύρωση, 450 μέτρα πιο πάνω. Στη συνέχεια στρίψτε αριστερά στην επόμενη διχάλα (350 μέτρα) και ξανά αριστερά στη δεύτερη (600 μέτρα πιο πάνω). Εδώ ο δρόμος γίνεται χωματόδρομος και στη συνέχεια στενεύει σε μονοπάτι, το οποίο ανηφορίζει στη Δαφνομαδάρα μέχρι την κορυφογραμμή, ενώ παράλληλα η βλάστηση αραιώνει λόγω του υψομέτρου.

Αφού περάσετε την κορυφογραμμή, στρίψτε αριστερά (νοτιοδυτικά) στην πρώτη διχάλα που θα συναντήσετε, προκειμένου να φτάσετε σε ένα πρανές όπου βρίσκεται το Μιτάτο Σμπυράκη (Γιάγκος) και λίγο δυτικότερα το Μιτάτο Γυπάρη (Μπράτζιος). Από εδώ το μονοπάτι συνεχίζει βόρεια προς το σημείο Βίγλα, απ’ όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει μια εντυπωσιακή θέα προς την κοιλάδα του ποταμού Μουσέλα, τη Λίμνη Κουρνά και τον Κόλπο του Αλμυρού. Μπροστά σας (βόρεια) σε απόσταση δύο περίπου χιλιομέτρων βρίσκεται το Δάσος του Αζίλακα (Διαδρομή 10) και τα χωριά Κουρνάς, Κάστελλος και Πάτημα (από τα δυτικά προς τα ανατολικά), ενώ το οπτικό σας πεδίο φτάνει προς τα δυτικά μέχρι τη Δαφνοκορφή και τα υψώματα του Κεφαλά, και προς τα ανατολικά μέχρι τα υψώματα του Πετρέ και την ενδοχώρα του Ρεθύμνου. Από τη Βίγλα επιστρέψτε στην προηγούμενη διχάλα και στρίψτε αριστερά στον ίδιο χωματόδρομο (δεξιά όπως ερχόσασταν πριν), κατηφορίζοντας ελαφρά για 1,4 χλμ μέχρι το ύψωμα Κάτω Αγόρι, όπου βρίσκεται η όμορφη και μοναχική εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής (υψόμετρο 669 μέτρα).

Από την εκκλησία αυτή επιστρέψτε από το ίδιο μονοπάτι για 550 μέτρα και στη συνέχεια στρίψτε αριστερά, ανηφορίζοντας κατά μήκος του χωματόδρομου προς τη θέση Ασφεντιλίδες. Το μονοπάτι ανηφορίζει για περίπου 800 μέτρα, και στη συνέχεια κατηφορίζει για περίπου 2 χλμ, περνώντας από εκτάσεις φυσικής βλάστησης, ελαιώνες και βοσκότοπους, προσφέροντας από πολλά σημεία θέα προς τις πηγές της Αργυρούπολης απέναντι (ανατολικά) και το Ασηγωνιώτικο φαράγγι (νότια), το οποίο αποτελεί το όριο των Π.Ε. Χανίων και Ρεθύμνου. Μετά τα 2 χλμ που προαναφέραμε, συναντάτε τον δρόμο που ακολουθήσατε από τα Ποτιστήρια και το γήπεδο, τον οποίο ακολουθείτε πλέον αντίστροφα για να επιστρέψετε στην Ασή Γωνιά και τον κύριο δρόμο.